Diensten. Ron Korving, eigenaar van Ingenieursbureau Bouwonderhoud, is bouwkundige (HBO) en Betononderhoudskundige (BV) en in die laatste hoedanigheid aangesloten bij de VABOR (Vereniging Adviseurs Beton Onderhoud en Reparatie). Techniek en werkgebied. Ons kennis- en werkgebied bestrijkt in hoofdzaak • betonschade als gevolg van carbonatatie en/of chlorides (ook wel "betonrot" genoemd); • betonschade door andere oorzaken, zoals mechanische invloeden, A.S.R. (alkali-silica-reactie), enzovoort; • schade en overlast door (kelder)lekkage, vochtdoorslag, optrekkend vocht (beton en/of metselwerk). Maar u kunt bij ons ook terecht voor adviezen op het gebied van • restauratiewerk (gevels, baksteen, natuursteen); • verankeringen in beton en metselwerk m.b.v. injectietechnieken; • onderhoud van beton (coating- en schilderwerken); • schadeherstel of afdichting van dilataties en voegen. Onze werkwijze en services. In de adviesfase • onderzoek naar oorzaken en aard van de schade; • schade-inventarisatie, desgewenst per bouwdeel; • rapportage; • gedetailleerd advies, desgewenst met werkbeschrijving t.b.v. offerte-aanvraag. In de uitvoerende fase • begeleiden en controleren van de werkzaamheden vanaf de (facultatief) werkvoorbereiding tot en met de oplevering.

link naar VABOR-website

Wat is "betonrot" en hoe ontstaat het? (blad 1 van 3) Zonder er een wetenschappelijk verhaal met chemische formules van te maken, kan het schadeproces dat "betonrot" wordt genoemd als volgt stapsgewijs worden verklaard. Gewapend beton. Gewapend beton bevat staven of draden wapeningsstaal die, afhankelijk van locatie en milieu- omstandigheden, op een diepte van 1,5 tot 5,0 cm onder het oppervlak van het beton behoren te liggen. Nieuw beton is sterk alkalisch (Ph-waarde: 14). Dit alkalische "milieu" beschermt het staal tegen roesten. Carbonatatie. Door zure regen en in de lucht aanwezige CO2 vermindert de alkaliteit in de buitenste betondelen. Dit proces noemen we "carbonatatie" . De Ph-waarde kan daarbij dalen tot onder "neutraal". Beton is dan niet langer "alkalisch" maar "zuur". Carbonatatie is op zichzelf niet schadelijk voor beton. Het is een traag proces dat normaliter pas na tientallen jaren is doorgedrongen tot het wapeningsstaal dat dan (door het verdwijnen van de alkaliteit) niet meer tegen roestvorming beschermd is. Roestvorming zal echter pas optreden als er tevens water + zuurstof (in voldoende mate) tot het staal kunnen doordringen. Bij correct vervaardigde betonconstructies, waarin het staal op de juiste diepte is geplaatst, zal dat normaliter niet gebeuren.

Roestvorming. (blad 2 van 3) Als roestvorming, en daardoor betonschade, toch ontstaat, is dat veelal te wijten aan foutjes (en fouten) tijdens de nieuwbouw. Bijvoorbeeld: • de wapening heeft te weinig dekking (d.w.z. het staal ligt op een te geringe diepte onder het betonoppervlak: zie foto); • het beton(oppervlak) is onvoldoende verdicht, waardoor het een "open" structuur heeft; • het betonoppervlak vertoont schade, zoals (krimp)scheurtjes. Roest ontwikkelt een groter volume dan staal (7-voudig of meer). Het staal "zwelt" daardoor. Dit proces verloopt traag, maar met enorme kracht. De buitenste betonlaag wordt weggedrukt. Daardoor ontstaan scheurtjes; vervolgens krijgen water + zuurstof vrij spel en het schadeproces zal versnellen. Het gevolg: betonrot. De schade die in dat stadium zichtbaar wordt, noemen we vaak "betonrot". Het zal inmiddels duidelijk zijn dat er eigenlijk helemaal geen "rottingsproces" in het beton plaatsvindt.

De invloed van zouten (chloriden) op roestvorming. (blad 3 van 3) Een bijzondere vorm van "betonrot" is schade door chloride-geïnitieerde wapeningscorrosie. Dat is onder andere het geval bij veel Kwaaitaal- en Mantavloeren. Tijdens de explosieve groei van de bouw in de jaren 50-70 van de 20e eeuw werd er niet zelden (door de fabrikanten Kwaaitaal en Manta zelfs structureel) calciumchloride aan het beton toegevoegd. Door deze toevoeging verloopt de eerste fase van de verharding van beton sneller waardoor een "vers" betonnen element al na uren i.p.v. dagen uit de mal kon worden gehaald, zodat de mal direct opnieuw kon worden gebruikt. Daardoor nam de productiesnelheid enorm toe! Calciumchloride is op zichzelf niet schadelijk voor beton, maar boven een bepaalde kritische hoeveelheid kan het leiden tot (versnelde) corrosie van het wapeningsstaal in het beton. Verder ontwikkelt de schade zich in grote lijnen hetzelfde als bij "gewone" betonrot, met één belangrijk verschil: bij corrosie door chloriden kan "putcorrosie" ontstaan. Hierdoor kan een wapeningsstaaf plaatselijk geheel "doorroesten", wat kan leiden tot ernstige verzwakking van het betonnen element. Toepassing van calciumchloride is overigens al lang niet meer toegestaan. Chlorides kunnen ook op andere manieren in beton terecht komen, zoals door zeewater, mist vlak aan zee of als gevolg van pekel of strooizout, wat kan leiden tot schade aan bruggen, viaducten, kustbebouwing, enz. Andere betonschade veroorzakers zijn: overbelasting, brand, A.S.R. (alkali-silica-reactie), sommige chemicaliën, suikers, oliën, mechanische schade (transport-, aanrijdingsschade) en meer.

Vochtoverlast en lekkage in kelders, souterrains, bouwmuren, enz. (blad 1 van 2) Helaas…geen haarlemmerolie. Er bestaat tegen lekkage en andere vochtproblemen in kelders, souterrains, via gevels enz. helaas geen uniform wondermiddel. Water kan op vele manieren door constructies heen dringen en er zijn in de loop van de tijd vele technieken en materialen ontwikkeld om daarop een effectief antwoord te vinden. In de praktijk blijkt echter niet zelden dat vochtbestrijding, zelfs als die door een gespecialiseerd bedrijf is uitgevoerd, op kortere of langere termijn niet het gewenste resultaat heeft. De reden daarvan is vaak dat er meerdere oorzaken zijn voor de overlast en dat slechts één daarvan is onderkend en aangepakt. Dat heeft soms vergaande consequenties. De fotoserie boven deze pagina toont een kelder van ruim 900 m2 (onder een bedrijfspand in een dure winkelstraat) die totaal onbruikbaar was omdat hij aan alle kanten lekte. Bij een verbouwing ging door de verkeerde aanpak van een onderaannemer veel tijd en geld verloren. Na onderzoek en advies door ons bureau kon men die kelder alsnog transformeren tot een volwaardige verkoopruimte. Maar ook “kleine” vochtproblematiek, zoals optrekkend vocht (soms met schimmelvorming) wordt niet zelden verkeerd beoordeeld en daardoor niet (afdoende) verholpen, wat grote gevolgen kan hebben voor wooncomfort en gezondheid.

Belangrijke vragen en overwegingen… (blad 2 van 2) De oorzaak van lekkage of andere vochtoverlast en de bron daarvan opsporen in een kelder of souterrain of in een gevel is niet altijd heel ingewikkeld. Maar als die bron eenmaal bekend is… • Is het dan voldoende om die te injecteren? • Zijn er misschien aanvullende of heel andere maatregelen nodig? • Kelderlekkage (vooral via de overgang van vloer naar muur) zal zich, na afdichting, niet zelden verplaatsen naar een ander deel van de muur of vloer. • Vaak wordt het nog lastiger bij het onderscheiden van optrekkend (capillair) en doorslaand vocht (drukkend water). • Is er een "vochtscherm" nodig op de muur en/of vloer? • Of een combinatie van maatregelen? • En is het dan verantwoord om die behandelingen alleen plaatselijk uit te voeren? Of moet de hele muur en/of vloer worden behandeld? • Welke garanties worden er verstrekt? • Enzovoort…

Ingenieursbureau Bouwonderhoud t.a.v. R. Korving postadres: Jan van de Veldelaan 46 1701 NC Heerhugowaard e-mail: bouwonderhoud@ziggo.nl mobiel: 06-51544781 IBAN: NL67 RABO 0125.3349.74 KvK: Alkmaar 50309722 BTW-id: 001231898B91

contact

disclaimer

Er is veel aandacht en zorg besteed aan deze website. Wij streven ernaar dat alle informatie zo volledig, correct en actueel mogelijk is. Wij kunnen echter niet aansprakelijk worden gesteld voor rechtstreekse of indirecte schade die ontstaat uit het gebruik van de site, of van de op, of via de site ter beschikking gestelde informatie. U hebt het recht om de informatie op deze website te raadplegen, voor persoonlijk gebruik te downloaden en te reproduceren, mits u de bron vermeldt, overeenkomstig de bepalingen van de wetten op het auteursrecht en andere rechten.